Oeps! Foutje, bedankt…

Wat maakt het zo belangrijk om het juiste eind te hebben? Hoe voelt het voor jou – emotioneel – om het bij het verkeerde eind te hebben…? Balen, vervelend, vreselijk, genant, etc.?

Wanneer dit herkenbaar is, heb je eigenlijk antwoord gegeven op een andere vraag, nl. ‘ Hoe is het om je te realiseren dat je fout zit?’ Bij het verkeerde eind hebben, fout zitten, is geen gevoel. Sterker nog, op het moment dat je fout zit, ben je veelal zelfs overtuigd dat je juist goed zit. Zoals de coyote  uit Roadrunner (meep meep).

Waarom is het dan zo belangrijk dat we het bij het rechte eind hebben? Cultureel gezien zijn we – onder meer op onze scholen – ‘opgevoed’ met het adagium dat de enige manier om in het leven te slagen is om geen fouten te maken. Dit heeft wellicht geleid tot de overtuiging dat wanneer er iets fout gaat, we het gevoel hebben dat er iets fout is met onszelf. Dit maakt wellicht dat we al verstarren als er zelfs maar de mogelijkheid is dat we ‘het fout’ kunnen hebben. Vertrouwen op het gevoel of idee dat we ‘goed zitten’ is zelfs gevaarlijk omdat het geen betrouwbare ‘gids’ is in de realiteit waar we in leven.

Laten we eens kijken naar die realiteit. Aan het woord succes wordt door het grootste gedeelte van de wereldbevolking resultaat als betekenis gekoppeld. Wanneer ik in training en coach situaties vraag: ‘Wat is er eerder het resultaat of de actie?’ antwoord bijna iedereen ‘actie’. Dus waar zit het succes dan in..? 1000 jaar vòòr Descartes met  ‘Ik denk, dus ik ben’ sprak Augustinus ‘Ik maak een fout, dus ik ben.’ Ons vermogen fouten te maken is geen vergissing, het is juist fundamenteel aan wie we zijn. Sterker nog, ontwikkelen, leren, doen we vaak het best vanuit actie, handelen, doen. Fouten maken is vanuit mijn succes-perspectief de meest bijzondere vormen van succes.

Kathryn Schulz gaf met haar boeiende boek Oeps! input voor deze blog. Voorin dit boek staat een quote die me aanspreekt:

Welbeschouwd is de geschiedenis van de verkeerde ideeën die de mensheid heeft gehad misschien wel waardevoller en interessanter dan die van al haar ontdekkingen. De waarheid is eenvormig en nauw afgebakend; ze is er voortdurend, en het lijkt erop dat eerder passieve ontvankelijkheid dan actieve inspanning voor nodig is om haar te bevatten. Maar misvattingen zijn eindeloos menigvuldig: het verkeerde idee is niet gegrondvest op de realiteit, maar is louter een voortbrengsel van de geest waaraan het ontsproten is. In dit domein heeft de ziel alle ruimte om haar vleugels uit te slaan, haar grenzeloze mogelijkheden te ontplooien en al haar schitterende en interessante hersenspinsels en dwaasheden bot te vieren. – Benjamin Franklin –

Rijk de Gooijer had destijds gelijk toen hij ‘foutje, bedankt’ in de reclame hanteerde. Een fout geeft de mogelijkheid te leren voor de toekomst en is daarom een cadeautje. Wanneer ik een kritische feedback krijg, zeg ik daarom ‘bedankt’. Kan het zijn dat fouten maken op deze manier leuk wordt?

Voor 2012 en de jaren daarna, iedereen een boeiende en succesvolle momenten met een hoop cadeau’s en wonderen. Er zijn er genoeg wanneer het eigen gelijk even aan de kant wordt gezet, heb ik inmiddels ervaren. Simpel toch? Of doe ik dan eigenwijs?